24
Желтоқсан
Азат Перуашев бүкіл ұжымы 2012 жылдан бастап «Ақ жолға» мүше Талдықорған аккумулятор зауытында болып қайтты
Талдықорғанда «Қайнар» аккумулятор зауытының ұжымымен кездестім. Акционерден бастап қатардағы қызметкерге дейін бүкіл ұжым 2012 жылдан бастап «Ақ жол» демократиялық партиясының мүшелері.
Кәсіпорын тапсырыс көлемінің үлкендігіне байланысты демалыссыз жұмыс істеп, өндіріс көлемін тұрақты түрде өсіріп келеді. Айына 340 мың аккумулятор өндіре алатын кәсіпорынға желтоқсан айында 550 мыңнан астам тапсырыс келіп түсті. Осыған байланысты зауыт қуаттылығын шұғыл түрде арттырып, қосымша жабдықтар орнатуда. Биылғы жылы өндіріс 2,6 млн. акумуляторды құрайды, келесі жылы кәсіпорын 3 млн. аккумуляторға дейін шығаруды жоспарлап отыр. Қазақстандық аккумулятор Ресейге, Қытайға, Өзбекстанға, БАӘ-ге, Польшаға, Германияға, Италияға және т.б. жеткізіледі. Міне, жоғары құнды, дайын технологиялық өнімдерді экспорттау деген осы!
Жұмысшылармен әңгімелестім. Кәсіпорында 1200-ден астам қызметкер бар, көбі жастар болғанымен, 32, 37 және тіпті 42 жыл еңбек еткен тәжірибелі мамандар да жеткілікті. Қолға тиетін жалақылары - 180-220 мың теңге – деп атап өтті бір қызметкер.
Дегенмен мұнда да проблемалар жеткілікті. Локдаун кезінде өндіріс екі ай бойы тоқтап қалды. Ал қазір бүкіл команданы пандемияның екінші толқыны алаңдатуда, өйткені адамдар өздерінің жұмыс орындары мен кәсіпорынның тағдыры үшін алаңдайды.
Басшылық үшін қорғасынмен қамтамасыз ету өзекті мәселе болып есептеледі. Оның екі каналы бар: қорғасын сынықтарын қайта өңдеу және тау-кен металлургия кәсіпорындарынан қорғасын сатып алу.
Қорғасын сынықтары бойынша миллион аккумулятор сатып алатын Өзбекстан ең перспективалы жеткізуші бола алады. Өз ресурсын өтеген аккумуляторлар қайта өңдеу үшін «Қайнар» зауытына қайтарылса болады. Бірақ Өзбекстан қорғасын сынықтарының экспортын тоқтатты және біздің келіссөз жүргізушілердің барлық әрекеттері сәтсіз болуда. Айта кетейін, қазан айында «Ақ жол» демократиялық партиясының депутаттық фракциясы Үкіметке Өзбекстанмен тең құқықты сауда саясатын жүргізу қажеттігі және тиісті шаралардың қабылдануы жөнінде өтініш жасаған болатын.
Тау-кен металлургия компанияларынан қорғасын сатып алуға қатысты дайын өнімді отандық өндірушілердің мүдделеріне қысым жасалынатыны айқын. Оларға металл бағасы Лондон биржасының бағасымен қойылады, оған өндірушінің бағасынан басқа логистикалық шығындар мен трейдер компанияның сыйақысы да кіреді. Нәтижесінде, ішкі нарықтағы металдың құны негізсіз жоғарылайды.
Екі тақырып та Үкіметпен пысықтауды талап етеді деп санаймын. Шынында да, мемлекеттік тұрғыдан алғанда, дайын тауарларды (мысалы, аккумуляторлар) экспорттау әлдеқайда тиімді. Өйткені бұл бюджетке қосылған құн мен салықтар ғана емес, сонымен қатар жаңа жұмыс орындары, отбасылық кірістер, жұмысшыларға пәтер сатып алу немесе үй салу мүмкіндігі, жалпы алғанда «мультипликативті эффект» ұғымына енетін барлық нәрсе.
Сондай-ақ, қызметкерлерді тұрғын үйдің қолжетімділігі, БЖЗҚ-дағы қаражатқа иелік ету, тұтынушылық кредиттер бойынша "тонау" мәселелері де алаңдатады екен. Одан өзге ауыр және зиянды және ерекше зиянды еңбек жағдайлары бар қызметкерлер үшін зейнетке шығу жасын қысқарту (1 және 2 тізімдер) тақырыбы ерекше талқыланды.
Көптеген металлургтер, кеншілер, химиялық өндіріс жұмысшылары 60 жасқа дейін өмір сүрмейтінін ескере отырып, бұл мәселені көтеру жөн деп ойлаймын.
