«Ақ жол» демократиялық партиясы 2024 жылғы «ХХI ғасырдағы Алаштың Ақ жолы» Жалпыұлттық дәстүрлі байқауын жариялайды

«Ақ жол» демократиялық партиясы 2024 жылғы «ХХI ғасырдағы Алаштың Ақ жолы» Жалпыұлттық дәстүрлі байқауын жариялайды

«XXI ҒАСЫРДАҒЫ АЛАШТЫҢ АҚ ЖОЛЫ»

ЖАЛПЫҰЛТТЫҚ БАЙҚАУЫ

Байқаудың басты мақсаты – Алаш қозғалысының саяси тәжірибесін, экономикалық ұстанымын   және рухани мұрасын қазіргі Қазақстан қоғамын жаңғырту контексінде зерделеу мен насихаттау.

Байқауға қатысу үшін Алаш қозғалысын зерттеумен айналысып жүрген 18-35 жас аралығындағы Қазақстан және шетел азаматтары өздерінің жеке жұмыстарын (эссе, мақала) ұсына алады.

Байқау жұмыстары қазақ және орыс тілдерінде қабылданады.

Байқау келесі төрт номинация бойынша өткізіледі:

1. «Алаш» қайраткерлерінің Алаш Республикасының мемлекеттік құрылымы туралы идеясы және оның қазіргі Қазақстан үшін өзектілігі (тағылымы)

Тақырыптық бағыттар:

- Алаш конституциясы мен «Алаш» партиясы бағдарламалары жобасындағы парламентаризм ұстанымдары мен унитарлы ұстанымдары және олардың Тәуелсіз Қазақстан Конституциясындағы сабақтастығы;

- Алаш Республикасындағы мемлекеттік билікті бөлу принциптері (жоғары заң шығарушы, атқарушы және сот биліктері), үш билік тетігінің тепе-теңдігі мен бір-бірінен тәуелсіздігі принциптері және олардың Тәуелсіз Қазақстан Конституциясындағы сабақтастығы;

- Алаш Республикасындағы орталық мемлекеттік билік пен жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің (земство) арақатынасы және олардың Тәуелсіз Қазақстан Конститциясындағы сабақтастығы;

- Алаш конституциясы мен «Алаш» партиясы бағдарламасы жобаларындағы сөз, баспасөз, ар-ождан (дін) бостандығы, азаматтық және саяси құқықтардың сипаттамалары және олардың Тәуелсіз Қазақстан Конституциясындағы сабақтастығы;

- 1918 жылдың 24 маусымы – тұңғыш тұрақты ұлттық қарулы күштердің құрылған күні: «Алаш» көсемдерінің көқарасы бойынша ұлттық армия;

- «Алаш» қайраткерлерінің әйел теңдігі мен қоғамдағы рөлі туралы  ұстанымдары және олардың Тәуелсіз Қазақстандағы сабақтастығы;

2. Алаш қайраткерлерінің оқу-ағарту мен ғылымдағы ұстанымы және оның қазіргі Қазақстан үшін маңызы (тағылымы).

Тақырыптық бағыттар:

- Алаш зиялыларының оқу-ағарту саласындағы идеялары (бастамалары) мен ұстанымдары және оның қазіргі Қазақстан тәжірибесі;

- Алаш қайраткерлері негізін қалап кеткен ғылым салалары және олардың қазіргі Қазақстан ғылымындағы сабақтастығы;

- Алаш мұрасының интеллектуалды ұлт қалыптастырудағы маңызы;

3. Алаш қайраткерлерінің ұлттық экономиканы дамыту туралы ұстанымы және оның Қазақстан экономикасы үшін маңызы.

Тақырыптық бағыттар:

- «Алаш» идеясы: ұлттық экономика және игілік іс (кооператив) және бүгінгі жағдайы;

- Әлеуметтік теңсіздік мәселесі, бұқаралық кәсіпкерлікті дамыту – кедейлікке қарсы күрестің басты тетігі және қазіргі қазіргі Қазақстан тәжірибесі;

- «Алаш» қозғалысындағы байлар, меценанаттар және зиялылар рөлі және бүгінгі үрдіс;

- Алаш партиясы мен Республикасы; байға байша, кедейге кедейше  салық салу принципі және салық салудың бүгінгі ұстанымы;

- «Алаш» көсемдерінің қазақ қоғамындағы таптық жікшілдік туралы ұстанымы: Бүгінгі Қазақ елінде ұлттық буржуазияның қалыптасу үдерісі мен қарқыны қалай?

4. «Алаш» Республикасы – алдыңғы қазақ ұлттық мемлекеттері (Көне Түркі қағанатары, Ұлық Ұлыс, Қазақ хандығы) мен қазіргі Тәуелсіз Қазақ елінің тарихи, рухани және заңнамалық сабақтастығын жалғайтын көпір (тарихи фактор)

Тақырыптық бағыттар:

- «Алаш» көсемдері қазақ ұлттық мемлекеттігінің түп-тамыры туралы (Ұлық Ұлыс /Алтын Орда/ және Қазақ хандығы т.б.);

Байқау  үш кезеңнен тұрады

1-кезеңде  Байқауға келіп түскен жұмыстарға қазылар алқасы сараптама жасап, іріктеуден өткізеді. Әр номинация бойынша үздік 10 (барлығы – 40) жұмыс екінші кезеңге жіберіледі.

2-кезеңде  үздік 40 жұмыстың авторлары тақырыбы бойынша баяндама жасап, өз номинациясындағы қарсылас үміткерлермен бетпе-бет пікірталасқа түседі. Сұрақ-жауап және талқылау түрінде болатын бұл кезең  «Ақ жол» ҚДП белгілеген қалада өткізіліп, әр номинциядан үздік үш (барлығы 12) қатысушы ақтық сынға жолдама алады. 

3-кезең Алаш Орда үкіметінің құрылған күні қарсаңында, желтоқсан айында Астана қаласында өткізіледі. Байқаудың ақтық сынына қатысушылар өз жұмыстарын қорғап, қазылар алқасының шешімімен жеңімпаздар мен жүлдегерлер анықталады.

Байқау шарттары:

1. Жұмыс бір адамның (жеке үміткердің) атынан  және өзі көрсеткен номинация бойынша ұсынылады;

2. «Ақ жол» партиясының Алаш идеяларын одан әрі дамыту  жолындағы қызметін өз мазмұнында тақырыпқа сәйкес қамтыған жұмыстар оң тұрғыда ескеріледі; 

3. Плагиатқа (басқа авторлардың дайын жұмыстарын көшіріп ұсынуға) жол берілмейді;

4. Шығарма бас тақырыбының оның мазмұнына сәйкес келгені және тапқыр да жинақы қойылғаны мақұлданады (номинациялардың және тақырыптық бағыттардың аттарын сол күйінше қайталамаған жөн);

5. Жұмыста сілтеме жасалған дереккөздер дәл, нақты және  шынайы болуы қажет;

6. Мерзімінен кеш жолданған жұмыстар қабылданбайды.

7. Жеңімпаздар келесі байқауға араға бір жыл салып қайтадан қатыса алады. Мысалы, биылғы, 2023 жылғы байқауға 2022 жылдың жеңімпаздары жіберілмейді, ал 2021 жылдың және одан бұрынғы мезгілдің  байқау жеңімпаздары қатысуға құқылы.

8. GPT Chat секілді және соған ұқсас жасанды интеллект жүйесін пайдалануға болмайды.

Мақаланы (эссені) рәсімдеу талаптары:

Мәтін 14 өлшемді Times New Roman қарпімен теріледі; жоларалық интервал – 1; абзац шегінісі – 1,25 см; беттің оң жағынан – 3 см, үстіңгі және астыңғы жағынан –  2 см, сол жағынан 1,5 см кеңістік қалдырылады.

Қатысушы өтінішінің үлгісі:

Толық аты-жөні   

Туған күні, айы, жылы  

Тұрғылықты мекенжайы        

Қызмет (оқу) орны        

Ғылыми дәрежесі (бар болса)  

Ұялы телефон нөмірі    

Электронды поштасы    

Номинациясы      

Мақала (эссе) тақырыбы        

Мақаланың (эссенің) көлемі 10 беттен аспауы тиіс.

Талапқа сай безендірілмеген жұмыстар қарастырылмайды.  

Байқауға ұсынылатын жұмыстар  2024 жылдың 30 қазанына дейін қабылданады.

Байқаудың жүлде қоры келесі тәртіп бойынша бөлінеді:

2-кезеңге жолдама алған үміткерлердің әрқайсысына (ақтық сынға өтетін 9 қатысушыдан басқасына) 50 000 (елу мың) теңгеден қаржылай сыйлық беріледі.

Ақтық сайыс қорытындысы бойынша номинацияның жеңімпаздары мен жүлдегерлеріне берілетін қаржылай сыйлық көлемі:

Бірінші орын – 500 000 (бес жүз мың) теңге;

Екінші орын – 300 000 (үш жүз мың) теңге;

Үшінші орын – 200 000 (екі жүз мың) теңге.

Жеңімпаздар  мен жүлдегерлерге Жалпыұлттық «Алаштың Ақ жолы байқауының лауреаты» төсбелгісі табысталады. 

Байқау жеңімпаздары мен жүлдегерлерінің мақалалары жеке жинақ түрінде жарық көреді.

Байқаудың 2 және 3-кезеңдеріне қатысушылардың іссапар және жатын орын шығындары «Ақ жол» ҚДП  тарапынан төленеді.

Байқау жұмыстары «ХХІ ғасырдағы Алаштың Ақ жолы» белгісімен «Ақ жол» Қазақстанның демократиялық партиясы Орталық аппаратының мекен-жайына (Астана қаласы, Сарайшық, 11, «Ақ жол» ҚДП кеңсесіне) немесе akzholpress@mail.ru электрондық поштасына жолданады.