«Ақ жол» демократиялық партиясы үкіметке шағын және орта бизнесті қолдау шараларын жақсарту туралы үндеу жолдады
Қазақстан Республикасы
Премьер-Министрі
А.Ұ.Маминге
Құрметті Асқар Ұзақпайұлы!
«Ак жол» Демократиялық партиясы Сізге және сіз басқаратын Республика Үкіметіне кәсіпкерлікті және пандемиямен күрес кезінде осы бағыттағы көптеген іс-шараларға қолдау көрсеткеніңіз үшін алғысын білдіреді. Атап айтқанда, салық саласында әлеуметтік маңызы бар тауарлар үшін қосымша құн салығы 12 пайыздан 8 пайызға төмендетілді, салық төлемдері шегерілді, еңбекақы қорының төлемдері алынып тасталды және тағы басқа іс-шаралар бизнес қызметінде маңызды рөль атқарды, бизнеске ауыр кезеңде қиындықтарды еңсеруге және қызметкерлерін қолдауға көмектесті.
Сонымен бірге, кейбір шараларды іске асыру барысында олардың көзделген мақсаттарға тиімсіз екені анықталуда (әсіресе, несие берешегі мәселелерінде), аталған мәселелерді реттеуді және қазіргі жағдайға байланысты қабылданған шешімдерді жетілдіруді қажет етеді. «Ақ жол» Демократиялық партиясы депутаттарының өңірлерге іс-сапарлары барысында және кәсіпкерлермен өткен бейнеконференцияларда (zoom режимінде) мұндай шағымдар көптеп түсті.
Кәсіпкерлерден келіп түскен шағымдардың негізінде «Ақ жол» Демократиялық партиясы және оның ҚР Мәжілісіндегі Парламенттік фракциясы шағын және орта бизнесті мелекеттік қолдауды жетілдіру жөніндегі келесі ұсыныстарды жолдайды:
• Бизнесті қолдауға ұсынылатын қаржылық шаралар тізбегін кеңейтуді және оларды неғұрлым икемді жасауды.
- Салықтық амнистия немесе ҚҚС, КСС және мүлік салығын төлеуден босату, 2020 жылдың соңына дейін, ал күзде карантин шаралары қайта басталған жағдайда - 2021 жылдың 1 шілдесіне дейін;
- Халықты қолдау, жәрдемақыларды (42500 тг) төлеу, жәрдемақы сомаларын және алушылардың санаттарын ұлғайту, халықтың төлем жасау қабілетін сақтау процесін оңтайландыру;
- 2020 жылдың аяғына дейін шағын және орта бизнес субъектілері шетелге шығаратын барлық тауарлардың баж салығын 50% төмендетуді.
- Шағын және орта бизнестің ғимаратты жалдауға жұмсайтын шығындарының бір бөлігін өтеу;
- . Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің базалық пайыздық мөлшерлемесін кейіннен ЕДБ несиелері бойынша сыйақы мөлшерлемесін тиімді 4-5% -дан аспайтын тиімді пайыздық мөлшерлеме деңгейіне дейін төмендету туралы мәселені жаңарту. Осылайша, ЕДБ-ден тартылған қаражат бойынша Ұлттық Банктің ноталарының мөлшерлемесі төмендетілуі керек.
- Бизнестің және халықтың банктік қарыздар бойынша берешегінің мерзімін кейінге қалдыру арқылы ғана емес, сонымен бірге пайыздарды есептеп шығаруды тоқтату арқылы азайтуды қамтамасыз ету. Пайыздар толық есептен шығарылып, негізгі қарызды төлеу мүмкіндігімен шағын және орта бизнес пен халық үшін несиелік демалыстарды енгізу; банктерге несие алушылардың қарыз сомаларын ұлғайтуға тыйым салу.
Қазір несиені кейінге қалдыру аясында қарыздың мөлшері тек артып келеді, яғни, қаржылық реттеу агенттігі бұл мәселені соңына дейін пысықтаған жоқ. - Банктерге бизнестің өтініші бойынша дағдарысқа қарсы шаралар аясында Үкімет қабылдаған жаңа төмендетілген мөлшерлемелер бойынша бұрыннан бар қарызды бермей, қайта қаржыландыруға міндеттеу.
Осы мақсатта ҚР Ұлттық банкі және Қаржы нарығын реттеу Агенттігі бірлесе отырып, олардың шығындарын төмендету және мұндай қайта қаржыландыру құқықтық реттеу тетіктерін жасауы қажет.
Мемлекет жаңа жеңілдетілген несиелер үшін миллиардтаған қаржы бөледі, ал жұмыс істеп тұрған бизнес ескі несиелердің қысымымен банкротқа ұшырайды. «Егер банктер жұмыс істеп тұрған бизнестерді тұншықтырса, жаңа кәсіпкерлер қайдан шығады?»
Қаржылық емес қолдау шараларын және кәсіпкерлерге жұмыс орындарын құруда көмек көрсету. - Барлық аймақтарда кәсіпкерлік қызмет пен ашық базарларға, сауда орталықтарына, фитнес клубтарға, саябақтарға, кафелерге, мейрамханаларға, шаштараздарға, сұлулық салондарына және т.б. салынған тыйымдарды алып тастау.
Сонымен қатар, эпидемиялық қауіпсіздікке қойылатын талаптар сақталуы керек, өйткені вирус және қайталанатын індет қаупі сейілген жоқ. Бірақ, кәсіпкерлерге осы талаптарды орындауға көмектесу қажет, атап айтқанда халық көп келетін орындарды (базарлар, сауда орталықтары) тегін маскалармен, қолғаптармен, санитарлық тазартқыштармен, тұрақты дезинфекциямен қамтамасыз ету керек.
Сондай-ақ, тыйым салулар мен айыппұлдарға емес, реттеуші және алдын-алу шараларына басымдық берілуі керек.
9 «СК-Фармация» ЖШС-не сауда және қызмет көрсету нысандарын жеке қорғаныс құралдарымен (маскалар, қолғаптар) және дезинфекцияны төмен бағамен немесе мемлекет есебінен қамтамасыз етуді міндеттеу. - Шағын және орта бизнес қызметкерлерінің қашықтықтан жұмыс істеуі үшін жабдықтар мен қызметтерді сатып алуды субсидиялау туралы мәселені қарастыру.
- Қиын жағдай мен бизнестің әлсіреуіне байланысты кәсіпкерлер кәсіпорынды рейдерлік жолмен тартып алу тенденциясының жоғарылағаны айтылуда. Осыған байланысты, Үкімет Қазақстан Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен бірлесіп, бизнесті және жеке меншікті рейдерлік шабуылдардан қорғау шараларын жедел әзірлеуді қажет етеді.
11. Қазақстанның өңірлеріндегі мүмкіндіктер мен ерекшеліктерді ескере отырып, олардың дамуына салалық және аймақтық кәсіпкерлер бірлестіктерін міндетті түрде тарту арқылы шағын және орта бизнесті қолдаудың аймақтық бағдарламаларын қалыптастыру.
12. 2020 жылдың аяғына дейін кедендік органдардың шағын және орта бизнес субъектілері импортқа шығаратын тауарларға ИТП және КТС қолдануды шектеу.
13. Шағын кәсiпорындарда бақылау-кассалық машиналар мен есеп-фактураларды мiндеттi түрде енгiзудi 2022 жылға дейiн кейiнге қалдыру.
14. 2020 жылдың аяғына дейін ФОТ (бұрынғы 224 қаулы) салықтарын төлеуден босату ұзартылсын.
15. ЖШС түріндегі орта бизнеске шағын және орта бизнесті қолдау шараларын қолдану. Бүгінгі таңда бұл шаралар (мысалы, КТС нөлдік мөлшерлемесі) тек жеке кәсіпкерлерге қолданылады.
16. Мемлекеттік тапсырыс бойынша шарттарды орындау кезіндегі тұрақсыздық айыппұлы, өсімақылар алынып тасталсын және олардың орындалу мерзімдері ұзартылсын, олардың уақытында төленуіне бақылау орнатылсын.
17. Отандық өндірушілерді қолдау және монополистік қызметтердің шығындарын азайту мақсатында кәсіпкерлердің өздері таңдауы бойынша электр энергиясын тұтынудың түнгі тарифін қолдану тәжірибесін қалпына келтіру. Бүгінгі таңда түнгі тарифтен бас тарту тиісті шығындарды 12-15% -ға арттырды.
Енгізілген ұсыныстарды қарауды сұраймыз. Көрсетілген шаралар қабылданған кезде ұлттық кәсіпкерлікке үлкен қолдау болады деп санаймыз.
«Ақ жол» Демократиялық партиясы парламенттік фракциясы депутаттарының сапарлары және жергілікті кәсіпкерлермен кездесулер жалғасуда, соған байланысты Парламент сессиясының басталуына дейін нақты ұсыныстар топтамасы ұсынылады.
Сізден осы өтінішке «Парламент туралы және оның депутаттарының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында көзделген тәртіппен және мерзімдерде жауап беруді сұраймыз.
Құрметпен,
Партия төрағасы,
ҚР Парламенті Мәжілісіндегі фракция басшысы
А.Перуашев