04
Шілде
«Ақ жол» бизнесті жаңа рейдерлік тәсілдерден қорғауды талап етті - ҚР Премьер-Министрінің Бірінші орынбасары - Қаржы министрі мен Бас Прокурорға хат
ҚР Премьер-Министрінің бірінші орынбасары – ҚР Қаржы министріне
ҚР Бас прокурорына
Құрметті Әлихан Асханұлы!
Құрметті Ғизат Дәуренбекұлы!
2018 жылдың 16 мамыры мен 20 маусымы күндері «Ақ жол» фракциясы салық органдарының бизнес құрылтайшылардың субсидиялық жауапкершілігі туралы нормаларын бұрыс пайымдауына байланысты Үкіметке екі депутаттық сауал жолдаған болатын. «Ақ жол» партиясына жүгінген кәсіпкерлердің айтуынша, салық қызметкерлері жарғының «құрылтайшылар кәсіпорынның міндетті қарызына жауап бермейді» делінген тармағына қарамастан, бір жылдан бері құрылтайшыларға жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің қарыздарына байланысты талаптарын қойып келеді.
Үкімет тарапынан білгеніміздей, министрліктің бекітуімен ондаған жылдар бойы ЖШС типтік жарғысында тұрған ЖШС міндетті қарызы бойынша құрылтайшылардың жауапкершілігі туралы нормасын мемлекеттік органдар тыныш әрі білдірмей алып тастаған. Бұл өз кезегінде кәсіпкерлердің шектеусіз қуғындалуына жол ашты.
Бұл шешімнің Ұлттық кәсіпкерлер палатасы мен басқа да кәсіпкерлік ұйымдармен қалай келісілгені қайдам, бірақ оның репрессивті, экономикалық логика мен нарық заңдарына қайшы сипаты көрініп тұр.
Сол себепті, «Ақ жол» фракциясы аталмыш депутаттық сауалдарды жіберіп қана қоймай, БАҚ беттеріне әшкерелеу материалдарын шығарды (Бинесті тонау емес, оған көмектесу керек – «Время газеті», 2018 жылдың 25 маусымы, https://time.kz/articles/ugol/2018/06/25/biznesu-nado-pomogat-a-ne-obdirat, және т.б.).
Біздің өтінішімізден соң, салық қызметкерлері ЖШС қарыздарын құрылтайшыларға төлету үндеуін заңдастыруға тырысып, «Оңалту және банкроттық туралы» заң жобасына осындай түзету енгізді. Алайда, депутаттар талқылау барысында заң әзірлеушілерді «қолдан ұстап», бұл сұмдықтың орын алуына үзілді-кесілді қарсылық білдірген. Осы жылдың 29 мамырында Мәжіліс спикері Нұрлан Нығматуллин пленарлық отырыста бұл түзетудің «Қазақстанда бизнесті жүргізу негіздеріне қауіп төндіретіндігін» айтты. Қазіргі заңнамаға сәйкес, ЖШС мен АҚ мүшелері кредиторлар алдында тек жарғылық қордағы өз салымы шегінде ғана жауапты. Дәл осындай құқықтық құрылым кәсіпкерлердің бизнес дамуына ақшасын салуға мұршат береді.
Н.Нығматуллин Қаржы министрінің бірінші орынбасары Б. Шолпанқұловқа «Сіздер ұсынған нормаларды қабылдар болсақ, адамдар тек мүшелігі үшін жарғылық капиталға салғанын ғана емес, барлық дүние-мүлкінен айырылатынын білгендіктен бизнес жүргізуге қорқатын болар еді», - деген. Мұны және болған пікірталастарды бұқаралық ақпарат құралдары кеңінен жариялаған болатын.
Осылайша Мәжіліс депутаттары заң шеңберінде кәсіпкерлердің мүддесін және еліміздің бизнес белсенділігін қорғап қалды.
Дегенмен, салық органдарының арам ниетті қызметкерлері кәсіпорын құрылтайшыларына міндетті қарыздарын заңсыз, өрескел түрде ілуге тырысуды тоқтатқан жоқ. Біздің ойымызша, заң талаптарын ескерсек, мұндай әрекеттердің болуы не жемқорлық сипатта, не рейдерлік тәсілмен байланысты.
Атап айтсақ, «Ақ жол» фракциясының депутаттарына 2016 жылға дейін «ҚазГерСтрой» ЖШС-нің 33,3% үлесін иемденген Р.Шумахер есімді кәсіпкер өтініш білдірді. Аталмыш ЖШС 2014-2016 жылдары Астана-Қарағанды автожолын салумен айналысқан.
2016 жылы Р.Шумахер өз үлесін ЖШС-тің басқа құрылтайшыларына сатып жіберіп, бизнестен кеткен. Бірақ 2017 ж. Астана қаласының (Қазір Нұр-Сұлтан қаласы) «Алматы» аудандық салық қызметі «ҚазГерСтрой» ЖШС-нің жолды салу барысында қиыршық тасты пайдаланды деп, жеке кәсіпкердің өзіне 267 млн теңгеге талап-арыз берген. Дей тұрғанмен ЖШС уақытша жер қойнауын пайдалану құқығын тиісті тәртіпте алып, сақтағаны анықталды.
Бірақ құқық бұзушылық болғанның өзінде – наразылықты (267 млн тг) әлі де жұмысын жалғастырып жатқан серіктестіктің өзіне беру керек етін. Ал егер оларды құрылтайшыларға берсе (мұның өзі жұмысы тоқтамаған бизнес үшін заңсыз) - онда бизнестен шығып, миноритарлық үлеске ие адамға емес, үлес мөлшерінің сәйкесінше барлық құрылтайшыларға беру қажет.
Мұндай наразылықтың орын алуында салық органдары қызметкерлерінің нақты бір кәсіпкердің заңды құқықтарын қасақана бұзуға бағытталған мақсатты әрекеттерінен басқа не логика, не заңдық негіз жоқ.
Салық органдарының бірнеше реттік заңды өздеріне сай өзгерту әрекеттерін ескере отырып, бұл қылмыстық ниеттің іске асырылғаны жағдайында – басқа да мыңдаған кәсіпкерге қатысты экономикалық репрессия масштабын елестету қорқынышты.
Шұғыл шараларды қабылдап, кәсіпкерді қорғауды, заңсыз қудалаудың ұйымдастырушыларын анықтап, оларды жауапкершілікке тартуды сұраймыз.
Құрметпен,
«Ақ жол» фракциясының депутаттары
