ҚР Премьер-Министрдің бірінші орынбасары
Р.В. Склярға
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017-2021 жылдарға арналған қаулысымен
«Еңбек» Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамытудың
мемлекеттік бағдарламасы бекітілді, оның міндеттерінің бірі ауылдық елді
мекендерде, шағын және моноқалаларда микрокредит беруді кеңейту болып табылады.
Қазіргі уақытта бұл бағдарлама не жұмыс істемейді, не өз күшін жоғалтқан
жоқ. Үкіметтің 2021 жылғы қаулысымен 2021-2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті
дамыту жөніндегі ұлттық жоба бекітілді, оның мақсаты халықты жұмыспен қамтуды
арттыру мақсатында шағын бизнесті дамыту болып табылады. Бұл жобада
моноқалалардың стартап жобаларын кредиттеу көзделмейді. Осылайша, Қазақстан
Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2022 жылғы 14
шілдедегі №263 бұйрығымен бекітілген кәсіпкерлік бастамаға жәрдемдесу жөніндегі
шараларды ұйымдастыру және қаржыландыру қағидаларының талаптарына сәйкес
микрокредит беру МҚҰ/КС кредит беруге уәкілетті «Бәйтерек «ҰБХ» АҚ еншілес
ұйымдарымен/шарт бойынша сенім білдірілген өкілмен (агентпен) қарыз қаражатын
беру арқылы жүзеге асырылады микрокредит беру туралы. Оның мақсаты ауылдық елді
мекендерде және шағын қалаларда бизнес жобаларды іске асыру үшін 2,5 (екі
жарым) мың АЕК-ке дейінгі, зәкірлік кооперацияны дамыту үшін 8,0 (сегіз) мың
АЕК-ке дейінгі сомада қатысушыларға микрокредит беру болып табылады.
Алайда, жоғарыда көрсетілген ережелер стартап жобаларға да, жаңадан
бастаған және қолданыстағы жобаларға да микрокредит беруді көздемейді. Бұл
тұлғалар ұлттық жобаға сәйкес екінші деңгейдегі банктер (ЕДБ) арқылы
кредиттеледі, олар көбінесе жұмыс істеп тұрған бизнеске басымдық береді, жылдық
айналымы бар және жаңадан бастаған бизнесті кредиттеуге құлықсыз, ал стартап
жобалар шетте қалады.
Моноқалаларда, атап айтқанда ондағы жастар үшін өз ісін бастаудан өзге
жұмыс табудың басқа мүмкіндігі жоқ екенін түсіну керек.
Осыған байланысты, «Ақ жол» фракциясы моноқалалардағы шағын және орта
кәсіпкерліктің стартап жобаларына кредит беруді қамтамасыз ету қажет деп
есептейді.
Ол үшін стартап жобаларға және жаңа бастаған бизнеске микрокредит беру шарттарын көздей отырып, кәсіпкерлік бастамаға жәрдемдесу жөніндегі шараларды ұйымдастыру мен қаржыландырудың қолданыстағы қағидаларына өзгерістер енгізуді немесе «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ еншілес ұйымдары арқылы моноқалаларда несиелеу қағидаларын әзірлеуді ұсынамыз.
Құрметпен,
«Ақ жол» фракциясының депутаттары