09
Қантар
«Ақ жол» демпартиясының төрағасы Азат Перуашев жұмыс сапарымен Жетісу облысына келді
Бүгін «Ақ жол» демпартиясы Жетісу облысы филиалының жетекшісі, облыстық мәслихаттың депутаты және тұрақты комиссиясының төрағасы Ермек Егінбаевпен бірге Талдықорған қаласында жұмыс істедік. Бірқатар өнеркәсіп кәсіпорындарын, соның ішінде жақында іске қосылған стационарлық аккумуляторлар шығаратын «Asma Industrial» зауытында болдық. Директор Дидар Санатов кәсіпорын, оның өнімдері мен жұмыс жағдайлары туралы айтты.
Айта кету керек, Талдықорған дәстүрлі түрде Қазақстандағы аккумулятор өндірісінің орталығы болып табылады. Кеңестік кезеңнен бері осында жұмыс істеп келе жатқан «Қайнар» зауыты шын мәнінде бүкіл өңір үшін өнеркәсіптік тірек іспетті. Соңғы жылдары өндіріс пен экспорт көлемін ұдайы арттырып, айтарлықтай табысқа қол жеткізді.
«Қайнар» зауытының ұзақ жылдар бойы қожайыны әрі директоры Қуаныш Әжмағамбетов еді, онымен талай жылдан бері доспыз, мықты маман ретінде қатты құрметтеймін. Жаңа зауытты да Әжмағамбетовтер әулеті салды, оны Қуаныш Мәдиұлының үлкен ұлы Серікбай Әжмағамбетов басқаруда. Оған қоса, бұл кәсіпорын өнім желісін айтарлықтай кеңейтуде: автомобильдер мен көліктің басқа түрлеріне арналған аккумуляторлардан бөлек («Қайнар» ЖШС маманданған), « Asma Industrial » стационарлық аккумуляторлар шығаруға маманданған. Өнімнің бұл түрі ірі инфрақұрылымдық жүйелерде қолдануға арналған, әсіресе, біркелкі кернеуді қамтамасыз ету үшін жаңартылатын энергия көздерінің электр станцияларына техникалық қызмет көрсету бағыты өзекті; Осылайша, компания бұрын Қазақстанда шығарылмаған өнімдерді шығара бастады – бұны үлкен жетістік деп санауға болады.
Жақында «Asma Industrial» зауытына Мемлекет басшысы Қ.Тоқаев келіп, оның бағытын жоғары бағалады. Қазіргі уақытта кәсіпорын тәжірибелік іске қосылудан өтті, ақпан айында өнімнің сериялық өндірісін бастау жоспарлануда,оның 60% жақын және алыс шетелдерге экспорттау қарастырылуда.
Д.Санатов шығарылатын өнімдердің ассортименті, инвестиция мен мемлекет тарапынан қолдау туралы жан-жақты айтып берді. Атап айтқанда, облыс әкімдігі кәсіпорынды қажетті инфрақұрылыммен қамтамасыз етті – 14 гектар жер телімін бөлуден бастап коммуникацияларды қосуға дейін; Жақын арада кіреберіс теміржол жолдарын салу көзделуде.
Өндіріс басшысы 2024 жылы қабылданған «Бизнесті жүргізу туралы» заңға бастамашылық жасап, енгізген түзетулеріміз үшін «Ақ жол» демпартиясына алғысын білдірді, оған сәйкес ірі тау-кен металлургия компаниялары енді бірінші кезекте металлургиялық шикізатпен отандық өндірушілерді қамтамасыз етуге міндетті және тек сұраныссыз көлемдерді ғана экспортқа жібере алады.
Айтпақшы, біздің бұл ұсыныстарымызға дәл осы «Ақ жол» демпартиясына қазақстандық машина жасаушылардың, оның ішінде Қуаныш Әжмағамбетовтің олигархтардың отандық өңдеушілердің қажеттіліктерін елемей, Қазақстанда өндірілген қара және түсті металдарды өзіндік құн мен салықты азайту үшін өздерінің өзге компаниялары арқылы көбінесе экспортқа жіберуді жөн санайтыны туралы үндеулері себеп болды. Бірақ бұл норма қабылданғаннан кейін, Д.Санатовтың айтуынша, дәл осы «Қазцинк» компаниясы күтпеген жерден «Asma Industrial» кәсіпорынына қажетті қорғасын көлемін броньдау туралы ұсыныспен жүгінген.
Жұмысыңның нақты нәтиже бергені қандай жақсы! Бұл сөздерді «Ақ жол» фракциясындағы әріптестерімізге міндетті түрде жеткіземін.
«Asma Industrial» компаниясының өндірістік корпустары заманауи технологияларды қолдану арқылы салынды, бұл жұмыс кеңістігін ұйымдастыруға және кәсіпорынның өнеркәсіптік дизайнына оң әсер етті.
Инвестиция көлемі 8,5 миллиард теңгеден астам болса, оның бір жарым миллиардқа жуығы несие түрінде тартылған. Мен көршілес Ресейге өнім экспорттайтын Қазақстандағы басқа электротехника кәсіпорындарының соңғы кездері қандай проблемаларға тап болғанын сұрадым: санкциялық шектеулер жағдайында банктер жоғары технологиялық өндірісті несиелеуден қорқады, бұл кәсіпорындардың қаржылық мүмкіндіктеріне әсер етеді. Жаңа жыл қарсаңында бірқатар машинажасушы компаниялардың өтініші бойынша «Ақ жол» фракциясы Премьер-Министрдің орынбасары Секірік Жұманғаринмен кездесуде осы мәселені көтерді.
Зауыт директоры бұл тәуекелдің ескерілгенін, сондықтан Ресей Федерациясына ғана емес, араб елдеріне де экспорттық бағыттар пысықталып, басқа да қажетті шешімдердің жасалып жатқанын атап өтті. Ал өнімді жеткізуге түскен сұраныстар зауыт мүмкіндіктерінен асып түседі, сондықтан компанияның өндірістік қуатын кеңейтуге дайындық жұмыстары жүргізілуде.
Сол сәтте орнатылған қондырғыларды жөндеп жатқан қызметкерлермен әңгімелесіп, кәсіпорын жұмысына сәттілік тіледім. «Asma Industrial» компаниясы Жетісу өңірінің өнеркәсіптік әлеуетін нығайтуда маңызды рөл атқаратынына күмәнім жоқ.
***
Сонымен қатар, «Айсұлу» тігін фабрикасында да болдық. Бұл кәсіпорынның ерекшелігі – фабриканың облыс орталығында орталық өндірісі ғана емес, ауылдық жерлерде де филиалдары бар, олардың әрқайсысында 20-30 жергілікті тұрғын жұмыс істейді. Кәсіпорын мемлекеттен, даму институттарынан қажетті қолдауға ие болып, қазіргі таңда құқық қорғау органдарына, ұлттық компанияларға, ірі жер қойнауын пайдаланушыларға нысанды киім мен жұмыс киімдерін тігу бойынша тапсырыстарды орындауда.
Бұл саланың жоғары әлеуметтік рөлін атап өткен жөн, өйткені жеңіл өнеркәсіпте ең алдымен әйелдер жұмыс істейді.
Сонымен қатар, кәсіпорынның атқарушы директоры Болат Темірлан айтқандай, олар жергілікті колледж түлектерін тәжірибеден өтуге ықыласпен қабылдап, әрі қарай жұмыс істеуге қалдырады. Біз жұмыс барысында компанияның жас қызметкерлерімен сөйлестік, кейбіреулері үшін бұл өмір жолындағы алғашқы жұмыс;
Айта кету керек, тапсырыстардың бір бөлігін фабриканың аймақтық филиалдарына бөлудің үлкен гуманитарлық маңызы бар, өйткені сырттан әкелінетін өнімдердің күшті бәсекелестігі мен шағын көлемдегі өнімдердің жоғары құнына байланысты ашық нарықта киімдерді сериялық тігуді ұйымдастыру өте қиын.
«Айсұлу» фабрикасы ауылдық жерлердегі филиалдарды жұмыспен толтыра отырып, жұмыспен қамту және отбасылық табыс мәселесі өзекті болып тұрған жерлердегі әйелдерге жұмыс орындарын ашып, жалақысын қамтамасыз етуде.
Бұл ретте кәсіпорын өткен жылы 100 миллион теңгеден астам салық төлеген, яғни зауыт тек мемлекеттік қолдауға ие болып қана қоймай, ел бюджетіне де кіріс әкеліп отыр.
Біз бірқатар мәселелерді талқылап, осындай өзекті іске сәттілік тіледік. Б.Темірлан – мәслихат депутаты, біздің филиалымыздың төрағасы Е.Егінбаевтың әріптесі. Компанияның дамуы үшін қажетті қолдау шараларын тікелей әзірлеуге келісті.
***
Жетісудағы «Ақ жол» демпартиясының активімен де кездестік. Өкінішке қарай, қарлы боранның кесірінен шалғай аудандардан өкілдер мен депутаттардың барлығы жеке кездесуге келе алмаса да, әңгіме өткір де салмақты болды. Түрлі саладағы, соның ішінде сауда, өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеу, медициналық қызмет көрсету және т.б. салалардағы кәсіпкерлердің мәселелерін талқыладық.
Өңірдегі медицина және жеке кәсіпкерлік саласының белгілі қайраткері Мақсұт Қалажанов өз көзқарасымен бөлісіп, Медициналық сақтандыру қорының қызметін қатаң сынға алып, бірқатар ұсыныстарын ортаға салды.
«Ақ жол» демпартиясының ардагері Құдайберген Қаңтарбаев мәслихаттардың өкілеттіктерін кеңейту, жергілікті мәслихат депутаттарының мәртебесін күшейту, олардың жергілікті әкімдіктермен өзара іс-қимылын теңгеріп, халықпен тығыз байланыс орнату қажеттігін алға тартты. Қ.Қаңтарбаев сайлаушылардың мүддесін елемейтін мәслихат депутаттарын орнынан алу тәртібі туралы мәселені де көтерді.
«Вместе мы сила» (сауда және қызмет көрсету) кәсіпкерлер қауымдастығының төрағасы Эрик Қазақпаев мемлекеттік органдардың салықтық қысымға қатысты ұстанымының қатаңдауы байқалып отырғанына байланысты Жаңа Салық кодексі бойынша жұмыс барысына алаңдаушылық білдіріп, құжатпен жұмыс жасау кезінде шағын бизнес мүдделерін қорғауымызды сұрады. Атап айтқанда, арнайы салық режимін қолдану тәртібі, оны бөлшек сауда салығына ауыстыру, сыртқы жарнамаға салық салу және т.б. мәселелер көтерілді.
Әріптестер сыбайлас жемқорлықтың кең етек жаюына қатысты бөлек тақырып көтерді, атап айтқанда, мектептер мен жол құрылысына жұмсалатын бюджеттік шығындардың анық ұлғайып кеткенін айтты. 80 орындық мектеп құрылысына миллиард теңгеден астам қаржы қаралып, тек жобалық-сметалық құжаттамаға жүздеген миллиондар жұмсалып жатқаны туралы нақты мысалдар келтірілді. Осыған орай, жобалау және келісу рәсімдеріне қыруар мемлекет қаражатын жұмсамау үшін осындай әлеуметтік нысандардың (мектептер, ауруханалар) үлгілік жобаларын бекіту қажеттігі тағы да айтылды.
Панфилов ауданындағы 80-жылдардың аяғында салынған қалыпты жұмыс істеп тұрған екі қабатты мектепті сүріп, оның орнына бірнеше миллиардқа жаңасын салу ұсынылып жатқанын тілге тиек етті. Бұл аудан облыстағы ең тығыз қоныстанған аумақтың бірі, сондықтан мектеп орындарын көбейту қажеттілігі бар. Ал бұрыннан бар мектепті бұзғанша, қосымша жаңа мектеп салған дұрыс болар еді.
Сондай-ақ электр энергиясы тарифтерінің көтерілуі, уақыт белдеулерінің сәйкес келмеуі, медициналық сақтандыру қорының жеке медициналық клиникаларға көрсеткен медициналық қызметтері үшін орасан зор қарызы, өнеркәсіптік кәсіпорындарда, әсіресе, шағын қалаларда (Текелі) инженерлік-техникалық қызметкерлердің жетіспеушілігі мәселелері көтерілді.
Сайлау заңнамасын жетілдіру бойынша ұсыныстар бөлек айтылды. Жетісудағы «ақжолдықтар» атап өткендей, бүгінгі күні жергілікті ауыл әкімдерінің сайлауы көбінесе заңсыздыққа айналып, тікелей заң бұзушылықтар орын алып, тек қана баламаның пайда болуын қамтамасыз ету үшін жалған кандидаттарды ресми түрде ұсыну орын алады, ал одан да лайықты және шынайы үміткерлерге кейде тіркеуден бас тартылады.
Филиал төрағасы Е.Егінбаевқа айтылған ұстанымдар мен ұсыныстарды қорытындылап, жұмысты жалғастыру үшін «Ақ жол» демпартиясының орталық аппаратына жолдауды тапсырдым.
