12
Наурыз
Мемлекеттік тілдің өрісін кеңейтейік
«Егемен Қазақстан»
Күні кеше ғана Елбасымыз мемлекеттік тілдің қолдану аясын кеңейту мақсатында: «Парламент пен Үкіметтің жұмысы мемлекеттік тілде жүргізілуі тиіс» деп тайға таңба басқандай нақты тапсырма берді. Бұл тәуелсіздігі ширек ғасырдан асқан Қазақ елі үшін өте орынды және дер кезінде берген тапсырма.
Біз, Мәжілістегі «Ақ жол» партиясы фракциясының мүшелері Елбасының бұл тапсырмасын толық және қызу қолдай отырып, оны жүзеге асыруға атсалысуға дайындығымызды білдіреміз. 2012 жылы Парламентте «Ақ жол» ҚДП-ның тұңғыш рет парламенттік фракциясы құрылғаннан кейін, біздің ең алғашқы дайындаған заң жобамыз мемлекеттік тілдің қолдану саласын кеңейту туралы еді.
Бірақ біз оны ұсынған кезде, Үкіметтің ведомствоаралық комиссиясы жобаны қолдаудан бас тартып, іске асыруға жол бермеді. Мүмкін Үкімет ол кезде осындай әрекет әлі ерте деп санаған шығар.
Ал бүгінде Елбасымызың өзі мұндай бастамаға ұйытқы болғандықтан, мәселені кейінге қалдыруға болмайды. Біздің ойымызша, қазіргі кезде қоғамда бұл мәселе пісіп-жетіліп, шешімін күтуде. Бүгінде мектеп қабырғасындағы оқушылардың 80 пайызы қазақ тілінде білім алып жатқаны, яғни біздің болашағымыз, XXI ғасырдағы өміріміз де осы қазақ тілімен тығыз байланысты екені, тіпті қазақ тілінсіз даму мүмкін емес екені баршамызға белгілі. Сол себепті «Ақ жол» ҚДП бизнес партия- сы ретінде бұл игі бастаманы тек сая- сат пен мемлекеттік қызмет аясында ғана емес, жалпы экономикалық негізде де қолдауды қалаймыз. Мемлекеттік тілімізге экономикада сұраныс туып, ана тіліміз ғылым мен технология тіліне айналатын болса, тіліміздің болашағы да сенімді болар еді.
Елбасының нақты тапсырмаларын құптай отырып, оны келесі ұсыныстар- мен толықтыруды өтініп біз Үкімет басшысы Б.Сағынтаевтың атына депутаттық сауал жолдадық:
1. Қазір қазақ тілінен емтиханды тек президенттікке үміткерлер ғана тапсырады. Біздің ойымызша, мемлекеттік тілді міндетті түрде игеруге тиісті лауазымды шенеуніктердің тізімін бұдан да кеңейтуді қарастыру керек.
2. Қоғамдық өмірдің әртүрлі салаларында мемлекеттік тілдің қолданылу аясын кеңейту, сондай-ақ халықаралық компанияларды қазақстандық кадр- лармен қамтуды ұлғайту мақсатында әлеуетті инвесторларға инвестициялық преференциялар бергенде, жер қойнауын пайдалануға құқық алуға келісімшарттарда конституциялық нормаларға сәйкес мемлекеттік тілді міндетті түрде пайдалану талабын белгілеу керек.
Осындай көзқарасты өзінің мұнай-газ саласын дамытуда әлемге үлгі болып отырған Норвегия елі де ұстанып отыр. Олардың «Мұнай туралы» заңның 6 және 37-баптарында былай делінген: «Мұнайға қатысты қызметте мүмкіндігінше норвег тілі басым пайдаланылуға тиіс. Басқа тілдер қажетті немесе ақылға қонымды болған жағдайда пайдаланылуы мүмкін».
Біз бұл мысалды тілдің дамуы мен дәрежесінде экономиканың орны ерекше екенін көрсету үшін келтіріп отырмыз. Елбасының осы тағдыршешті тапсырмалары қоғамда қызу талқыланып, қолдауға ие болуда. «Ақ жол» ҚДП фракциясы Елбасының қазақ тілі туралы берілген тапсырмасын нақты орындау мақсатында, жоғарыда айтылған ұсыныстар туралы заң жобасын дайындауға шақырады.
Берік ДҮЙСЕНБИНОВ,
Мәжіліс депутаты
Источник: Egemen.Kz.
