13
Сәуір
Ақ жолдың' депутаттары теңгемен кредиттердің жетіспеушілігі және банк жүйесін реформалаудың қажеттілігі туралы мәселені қайта көтереді
«Ақ жол» ҚДП баспасөз қызметі, 2016 жылдың 13 сәуірі
'Ақ жолдың' депутаттары теңгемен кредиттердің жетіспеушілігі және банк жүйесін реформалаудың қажеттілігі туралы мәселені қайта көтереді.
Премьер-Министр Мәсімов пен Ұлттық банк Төрағасы Ақышевтың атына жолданған фракцияның тиісті депутаттық сауалын бүгін Ерлан Барлыбаев мәлімдеді.
Теңгелік өтімділігінің жетіспеушілігі бойынша кәсіпкерлердің өтініштері сұрауға себеп болды. Дегенмен, кредиттер тіпті жағдайларда беріліп жатса да, олар бойынша өте жоғары пайыздық мөлшерлемесі, бұл кез келген өндірістік қызметін тиімсіз қылады және бизнесті нақты сектордан кетуге және бөтен тауарларды сатумен ғана айналысуға итермелейді.
'Сарапшылармен, бұл девальвацияға қарсы тұруға бағытталған өтімділіктің шектелуі деген болжамдар айтылады, - делінген депутаттық сауалда. – Онда белгілі бір логика әрине бар: егер ақша айналымы мүлдем жойылса, онда құнсыздандыратын да ештеңе болмайды.
Бірақ мұндай жағдайда және индустрияландыру, жаңа бизнес-жобалар және тұтастай алғанда экономикалық даму туралы ұмытуға тура келеді'.
Барлыбаев былтырғы жылдың 28 қаңтарындағы сол кездегі Ұлттық банк төрағасы Келімбетов мырзаның атына фракциясының ұқсас депсауалы туралы еске салды.
Құрметті Қайрат Нематұлы Ұлттық банк 'елдегі теңгелік өтімділігін қамтамасыз ету үшін жауап бермейді-мыс', - деп кейінірек мәлімдеді, онымен біз үзілді-кесілді келіспедік және 1 шілдеде сол тақырыпта қайтара сауал жібердік.
Өткен жылдың 5 қарашасында Ұлттық банк төрағасының ауысуына байланысты, 'Ақ жол' жаңа қаржылық реттеу басшылығының атына теңгелік несиелеу хатында сұрақтар қойды.
Сондықтан, 18 қарашада Мәжіліс депутаттары алдында Акишев мырзаның 'Қазақстанның ұлттық банкі теңгелей өтімділікті қамтамасыз ету бойынша шаралар қолданады' деген іс-әрекетін, парламент және бизнес-қауымдастық тарапынан оң қабылданды. Ал ағымдағы жылдың 16 наурыз күні құрметті Данияр Талғатұлы 'Ақша нарығындағы Ұлттық Банктің операциялары банктердің қысқа мерзімді өтімділігінің барлық қажеттілігін толығымен қанағаттандырады',– деп мәлімдеді.
«Үкімет және Үлттық банкпен қазіргі күрделі жағдайында ұлттық валютаны тұрақтандыруға қол жеткізілді, - деп атап өтті депутат. - Алайда, біздің ойымызша, банк жүйесінің өзгерістері есебінен емес, ең алдымен мемлекетпен көрсетілген үлкен қаржылық және реттеуші қолдау көрсетудің арқасында қол жеткізілді».
«Бірақ индустрияландыру және экономиканы әртараптандыру аясында инвестициялық несиелендіру және дамыту өндірістік жобалардың қысқа мерзімді өтімділігін қамтамасыз етпейді.
Ал оны тағы да тек мемлекет есебінен бөлінетін қосымша қаражат арқылы қамтамасыз ету, кезекті рет банк жүйесіндегі тек тиімсіз ынталандыруды мадақтау мағынасын білдіруші еді» - деп есептейді «Ақ жолда».
Анықталғандай, банк жүйесі (сирек ерекшеліктермен) оның ағымдағы түрінде жаңа экономикалық шындыққа бейімделе алмады және өзінің басты мақсатын әзірге орындай алмады: экономиканы ақшамен қамтамасыз етуге, сондай-ақ теңдестірілген экономикалық саясаттың тиімді жолсерігі болуға.
«Бұл міндеттердің орнықты және ұзақ мерзімде банктің өз және қаржы секторындағы жүйелі өзгерістерсіз шешілуі мүмкін емес»,- сенімді 'ақжолдықтар'.
Сонымен қатар, банктер үшін инвестициялық несие беру түсімі жоғары болуы мүмкін емес. ҰКП басшылығының бағалауы бойынша, осындай кредиттер бойынша ставкалары жылдық 7%-дан аспайтын деңгейде қолайлы болуы мүмкін.
Бірақ бұл күтулер ақпан айынан сақталып отырған Ұлттық банк 17% деңгейіндегі базалық ставкалары көрсеткішіне қарама қайшы.
Осыған байланысты 'Ақ жолдың' депутаттары үкімет және Ұлттық банктің алдына мынадай мәселелер қойды:
1) Ұлттық банк кредит беру нарығында ұзақ өтімділікпен қамтамасыз етуге қашан және қалайша ниетті?
2) Бұл ретте экономика үшін несие берудің арзандатылу міндеті қарастырыла ма? Атап айтқанда, Ұлттық банктің базалық мөлшерлемесі төмендей ме?
3) банк және қаржы жүйесін реформалау бойынша шешімдерді әзірлеу үшін Үкімет пен Ұлттық банкі қандай шаралар қабылдауға дайын, жаңа экономикалық шындыққа барабар және емес, мемлекеттік көмекке емес, банктердің өздерінің тиімділігін арттыруына және қаржы ұйымдарының ішкі ресурстарына сүйенген?
«Ақ жол» ҚДП Парламенттік фракциясы сайлауалды бағдарламасын жүзеге асыру бойынша жұмысын жалғастыруда және қазақстандық тауар өндірушілерді қолдауда.
