«Ақ жол»: Бизнесті «Қазақстан Темір Жолы» манипуляцияларынан қорғау қажет

«Ақ жол»: Бизнесті «Қазақстан Темір Жолы» манипуляцияларынан қорғау қажет

ҚР Премьер-Министрі

А. Смайыловқа 

Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры

Б.Н. Асыловқа

Апта сайын бұқаралық ақпарат құралдары «Қазақстан Темір Жолы» ҰК» АҚ-да болып жатқан сыбайлас жемқорлыққа, теріс пайдалануларға, түйісу станцияларындағы кептелістерге және локомотив тартымының болмауына, пойыздар қозғалысы қауіпсіздігінің бұзылуына, жалақының төмен деңгейіне, персоналдың қысқаруына және т. б. байланысты өткір проблемаларды жариялап отырады.

Бұдан барлық деңгейдегі кәсіпкерлер де, тұтастай алғанда Қазақстанның бүкіл экономикасы да зардап шегетіні анық.

Біздің өтінішімізге 2022 жылғы 28 желтоқсанда Қарабас станциясы бойынша жүк пойызының жиыны бойынша жағдай себеп болды, нәтижесінде экспорттық астықпен 19 вагонды жеткізу жүзеге аспады.

Экспорттаушының болжамды шығындары 1 млрд. теңгеден асады (жүк пен вагондардың жоғалуы).

«ҚТЖ» жиынның алғашқы сағаттарында вагондардың иесіне кінәлілік туралы шешім шығарады және БАҚ-та тиісті түсініктеме береді. Көрсетілген вагондарды ресімдеу кезінде «ҚТЖ» тасымалдаушы ретінде жүк тиелген вагондарды тасымалдауға қандай да бір шағымсыз қабылдаған кезде вагондар дайындаушы зауыттың кепілдігінде болады, вагондардың жүрісі 3 жылдан кейін басталатын алғашқы депо жөндеуіне жеткен жоқ.

Бұл айыптауды мүмкін емес деп санаймыз, өйткені Министрдің бұйрығымен бекітілген темір жол көлігіндегі қауіпсіз қозғалыстың бұзылуын тергеу жөніндегі комиссия құрылмаған.

Апатқа ұшыраған вагондар тарапынан Министрліктің және басқа да уәкілетті органдардың атына 01.01.2023 жылы өтініштер келіп түсті. Онда тергеу сәтінде апат немесе авария себептерін анықтаған кезде куәландыруы мүмкін барлық бөлшектердің, заттар мен құжаттардың сақталуын қамтамасыз етпей жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарына жол берген ҚТЖ тарапынан Қағидалардың талаптарын орындамау фактілері келтірілген.

Осыған байланысты, оқиғаның шынайы себептерін қалпына келтіру өте күмәнді болады, біз бұл теміржол жолдары мен техникалық қауіпсіздік нормаларын ұстауға жауапты нақты кінәлі адамдарды жауапкершіліктен босату үшін әдейі жасалды деп санаймыз.

Сонымен қатар, бір ай бұрын дәл осы учаскеде осындай жағдай болғанын, 14 вагон ағаш тиелгенін және депутаттық сауал дайындау кезінде 2023 жылдың 8 қаңтарында Манкент станциясы бойынша осы жағдайдың қайталанғанын атап өткен жөн.

Желтоқсан айында еншілес компаниялардың топ басшыларын ұстау - ҚТЖ жұмысында көптеген сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін көрсетті. Соңғы жылдардағы бұзушылықтар туралы статистика көрсеткендей, теміржол саласындағы қылмыстардың 70%-ы сыбайлас жемқорлықпен байланысты, ал қылмыстардың 30%-ы инфрақұрылымды жаңартуға бағытталған материалдық ресурстарды ұрлаумен байланысты.

Осылайша, Ұлттық тасымалдаушы келесі міндеттерге назар аударуы керек:

1. Заманауи технологияларды енгізу және процестерді толық цифрландыру, өйткені пойыздардың 12 сағатқа артта қалуы проблемасы бар, интернет байланысының болмауына байланысты жүк және жолаушылар пойыздарының соқтығысу қаупі бар.

2. Инфрақұрылымды, теміржол желілерінің магистралін, оның ішінде жүк станцияларын жаңартуға және дамытуға барынша назар аудару.

3. Білікті мамандарды тарту

4. Көлік дипломатиясы институтын енгізу.

Жоғарыда айтылғандардың негізінде сізден:

Теміржол көлігі оқиғаларындағы барлық оқиғаларды тексеру нәтижелері туралы, атап айтқанда, комиссия құру және тергеу іс-шараларына министрлік соңғы үш жылда бекіткен қолданыстағы ережелердің мерзімдеріне сәйкес ден қою туралы хабарлау.

Сондай-ақ, ҚТЖ қызметкерлері оқиға және тексеру нәтижелері бойынша жауапқа тартылғаны немесе тартылмағаны туралы хабарлау.

Қарабас станциясы бойынша вагондардың түсуін ерекше бақылауға алу, бұзушылықтардың нәтижелері туралы заңда белгіленген мерзімде егжей-тегжейлі хабарлауды сұраймыз.

Құрметпен, «Ақ жол» фракциясының депутаттары.