ҚР Премьер-Министрінің орынбасары –
Қаржы министріне
«Ақ жол» депутаттары шетелдік инвесторларды қолдау,
олардың келуін жеңілдету, инвестициялық жобаларды іске асыру және
кәсіпорындарды ашу кезіндегі кедергілерді жою мәселелерін бірнеше рет көтерген
болатын. Шетелдік кәсіпкерлерді көші-қон ережелерін бұзғаны және тіпті қамауға
алғаны үшін жауапкершілікке тартудың көптеген мысалдары бар, содан кейін олар
бізге қайта оралмайды. 2017 жылы Үкімет паспортында виза болған жағдайда көші-қон
карталарын жою жөніндегі «Ақ жол» ұсынысын қолдады.
Үкімет шетелдік инвестицияларды тарту бойынша шаралар
қабылдап жатқанына қарамастан, «Ақ жолдың» атына кәсіпкерлерден келетін
өтініштер легі жалғасуда, бұл жолы - шетелдік қатысуы бар заңды тұлғаларды
тіркеу мәселесі бойынша.
Мәселен, «Халықтың көші-қоны туралы» заң бойынша
бизнес-мигранттың визасын алмаған шетелдіктерге заңды тұлға құруға және
коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталына қатысуға тыйым салынады. «Салық
заңнамасын қолданудың сот практикасы туралы» ЖС №4 нормативтік қаулысының (2017
жылғы 29 маусымдағы) 9-тармағына сәйкес мұндай бұзушылық жойылмайтын болып
сипатталады және Мемлекеттік кіріс органдары заңды тұлғаны ликвидациялау туралы
талап қоюға құқылы.
Сонымен бірге, заңды тұлғаларды тіркеу тәртібі «Заңды
тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу
туралы» заңмен және бизнес-көшіп келушінің визасы жоқ қажетті құжаттар тізбесін
белгілейтін заңға тәуелді актімен реттеледі. Бұдан басқа, Қазақстан бірқатар елдермен
визасыз режим туралы халықаралық келісімдердің қатысушысы болып табылады.
Заңды тұлғалардың құрылтайшылары нормативтік қаулы туралы
білмей, біздің елге визасыз немесе келмей-ақ заңды тұлғаны тіркеу бойынша
өкілеттіктерімен ҚР резиденттеріне сенімхаттар береді, содан кейін МКК-ның осы
кәсіпорындарды жою туралы елеулі проблемалары мен қауіп-қатерлеріне тап болады.
Мемлекеттік қызметтерді цифрландыру және қашықтан қызмет
көрсетуге жалпыға бірдей көшу жағдайында бейрезиденттерге кәсіпорынды тіркеу
үшін елде физикалық болу туралы талаптарды қисынсыз деп санаймыз. Сонымен
қатар, бұл шетелдік қатысумен бизнестің дамуына кедергі келтіреді.
«Ақ жол» демпартиясы бизнестің отандық бюрократтармен
келуі мен жеке байланысынан гөрі инвестициялардың нақты түсімі ел үшін
маңыздырақ деп санайды. Бүкіл әлемде мұндай байланыстар бопсалау мен сыбайлас
жемқорлыққа жағдай жасайды деп саналады.
Президенттің биылғы 1 қыркүйектегі Жолдауындағы 300 мың
доллардан астам инвестиция салған инвесторлар үшін виза мен тұруға ықтиярхатты
оңайлату туралы тапсырмасына ұқсас, біз шетелдік бизнесмендердің қатысуымен кәсіпорындарды
тіркеу үшін, олардың қазақстандық кәсіпорындарға 100 мың доллардан астам
инвестиция салуы кезінде жеке келу талаптарынан босатуды ұсынамыз.
Ал визасыз режимі бар елдердің кәсіпкерлері үшін жалпы
бизнес визасының абсурдтық талабын алып тастау ұсынылды.
Осыған байланысты, аталған коллизияны жойғанға дейін
жоғарыда аталған жағдайлар анықталған жағдайда Мемлекеттік кірістер комитетіне
осындай заңды тұлғаларды ликвидациялау жөніндегі жұмысты тоқтата тұруды
тапсыруды сұраймыз.
Айта кетейік, 2020 жылдың наурыз айында Жоғарғы Сот «Ақ
жолдың» талабы бойынша аталған нормативтік қаулыдан 4 және 6-тармақтарды алып
тастады, олар кәсіпкерде жеткілікті активтер мен ресурстар болмаған кезде
мәмілелердің жарамсыздығын белгіледі. Бұл шығындарды азайтып, нақты жобаларды
жүзеге асыру үшін жабдықтар мен қызметкерлерді тартатын адал бизнестің
мүдделеріне нұқсан келтірді.
Еліміздің бизнес ахуалын және инвестициялық тартымдылығын
одан әрі жақсарту үшін «Ақ жол» фракциясы Жоғарғы соттан №4 нормативтік қаулыны
қайта қарауға қайта оралуды және 9-т. күшін жою бөлігінде өзгерістер енгізуді
сұрайды.
Өз тарапымыздан, көші-қон туралы Заңға шетелдіктердің
ҚР-да жаңа кәсіпорындарды тіркеуге қатысуына байланысты тиісті түзетулер
енгізуге дайын екенімізді мәлімдейміз.
Құрметпен,
«Ақ жол» фракциясының депутаттары