Азат Перуашев заманауи қаланың қытай жағында салынатын қазақстандық 'Қорғас' ШЫХО ойыншықтай макеттеріне деген наразылығын білдірді
«Ақ жол» ҚДП баспасөз қызметі, 2016 жылғы 17 қазаны
Азат Перуашев заманауи қаланың қытай жағында салынатын қазақстандық 'Қорғас' ШЫХО ойыншықтай макеттеріне деген наразылығын білдірді – бұл туралы ол өткен аптада, 'Қорғас' ШЫХО өткен Мәжілістің экономикалық реформа және өңірлік даму бойынша Комитеттің көшпелі отырысында мәлімдеді.
«Біздің талқылауымыздың тақырыбына келетін болсақ – «Қорғас» шекара маңы ынтымақтастығының Халықаралық орталығының (ШЫХО) жұмыстары - біз сіздермен қазір сол алаңда болдық. Сонымен не көрдік? Қытай тарапынан – биік қонақ үйлер, офистер, банктер, өндірістік кәсіпорындар, заманауи, толық өмірімен тұратын қала. Ал біздің тараптан – бос телімдер. Және болашақ қаланың макеттерімен павильон көбіктен жасалған», - деді «Ақ жол» ҚДП парламенттік фракциясының жетекшісі.
«Қазақстан да Қытай да өз жобаларын бос жерде, бір уақытта, осыдан 11 жыл бұрын бастаған. Сонымен, 11 жылдан кейін оларда – нақты, тірі қала, ал бізде – көбіктен ойыншық үйлер, - деп атап өтті ол.
Білмеймін әріптестер, сіздер қалай, бірақ мен бұл көргеніме наразымын. Мен осы жылдар бойы ШЫХО ҚТЖ қарамағына бергенге дейін ел басшылығын және қоғамды алдағандарды жауапкершікке шақыру туралы мәселе қою қажет деп санаймын».
Азат Перуашев ШЫХО инвестициялық саясаты туралы да жеке айтып өтті: 'Әлі күнге дейін индустриалды аймағында 81% телімдер қажетсіз болып тұр. Бізге 'бизнес белсенді емес', мұнда ешкім келгісі келмейді деп баяндалған.
Онда кім барады, егер ШЫХО-ны инвестициялау құқығы үшін бизнесмендерден пара сұраса, жақында қонақүй салу үшін пара ретінде миллион доллар сұраған? Яғни, өз қаражатыңды жұмсау үшін – алдымен шенеуніктерге пара бер. Сіздерге инвестициялауға тілек білдірушілердің аз екеніне неге таң қаламыз?
Қазақстандық өндірушілер бұған тікелей шыға алмайды. Бізге қазір баяндағандай: қазақстандық кәмпит, темекі, арақ, коньякты - қытайлық сатып алушылар сөреден тарпа бас салады. Ал, мысалы түсініксіз алыпсатарлармен тасымалданатын қырғыз контрафактының арқасында отандық темекі компанияларына ШЫХО кіру мүмкін емес.
Қазақстан бәсекеге қабілетті алкоголь және темекі шығарады, бұл зиянды өнім; бірақ егер солай болса – ендеше, оны экспортқа жіберейік, бюджетке пайда болса да қайда жатыр. Неге біз өз алаңымызды бөтен елдің контрафактына бердік?'
«Ақ жол' партиясына: «ШЫХО-да 'Самұрық' сауда үйіне азық-түлік тиеген бір жүк машинасын кіргізу үшін, кем дегенде 1 млн. теңге тұрады, ал біз оларға әр жүк көлігі үшін тағы кем дегенде 500 мың тг. да ақша беруіміз керек». Бұның барлығы – алыпсатарлар да, контрафакт та және сатушылардан ақша жинау – бір үлкен сыбайлас жемқорлық торабы,- деп жазады кәсіпкерлер.
Көптеген бизнесмендер ШЫХО құқықтық мәртебесінің белгісіздігінен шығынға ұшырап жатыр. Талдықорған 'Сары газетінде' (2016 жылғы 24 маусымдағы 13 нөмірінде), ШЫХО-да жүздеген жүк көліктері тауармен кедендік ресімдеуді өте алмағаны және шығынға батқаны туралы атылған. Белгілі болғандай, әлі күнге дейін 'Қорғас' ШЫХО қызметін реттейтін бірыңғай құқықтық акт әзірленбегендіктен аталуға тыйым салынған. 'Ал бұл ҚР мен ҚХР-ның мемлекет Басшыларының бастамасымен құрылған ірі жобалардың бірі, - деп атап өтті Азат Перуашев. – ШЫХО-ны құру туралы шешім кеше пайда болған жоқ, 10 жылдан астам бұрын. Жаман ба, жақсы ма – оның құрылымдары құрылып, жұмыс істейді. Иә, ғимараттар ҚТЖ-ның келуімен тек 2014 жылы салына бастады, бірақ қағаздар, бұйрықтар мен заң жобаларын 10 жылдан бері дайындауға болушы еді?'
Демократиялық фракцияның жетекшісі Парламентте ұлттық экономика министрлігі және басқа да ведомстволардан әзірлеуді және ШЫХО кеден органдарының толыққанды жұмысы үшін қажетті құжаттарды қабылдауды жеделдетуді талап етті.
Сонымен қатар, Азат Перуашев елдің басшылығына және 'Қазақстан Темір жолы' АҚ-на Жетіген-Қорғас теміржолының құрылысы үшін ризашылығын білдірді: '1991-92 ж. ж. Панфилов ауданында қызмет жасаған адам ретінде ел басшылығы мен ҚТЖ компаниясына Қытайға осы аудан арқылы өткізілетін темір жол фактісі бойынша алғыс айтқым келеді. Панфилов ауданы – талдықорған өңіріндегі ең көп қоныстанған болып саналады, мұнда 150 мыңға жуық адам тұрады. Кеңестік уақытта темір жол қатынасынан қалуы экономикалық әлеуетінің тежелуіне, тұрғындарды бүкіл елдің дамуының жол жиегінде қалдыруға мәжбүр етті.
Темір жолдың маңыздылығын біз сол кезде де, 25 жыл бұрын білгенбіз. Бірақ бұл тек Алатау жоталарына тірелген орындалмайтын арман болған. Біз Алматыға Көкпек жырығы арқылы 5-6 сағатта баруға мәжбүр едік, ал көкпектік жолды батпақ ағыны шайып кеткеннен кейін – екі жыл Алтын-Емел асуы арқылы барып жүрдік. Ол кезде осы өңірдің көлік оқшаулығы әсіресе өткір сезілген.
Бірақ бүгін мүмкін емес деп көрінген ақиқатқа айналды. Мен де осы жерде тұрып және жұмыс істейтін көптеген адамдар сияқты шын жүректен осыған қуаныштымын. Жүздеген жаркенттіктер жаңа ҚТЖ-на және соған байланысты объектілеріне қызметке тұрды. Облыс әкімінің шешімінің арқасында ауданда екі жүгері астық қоймасы салынды, крахмал-сірне зауыттың өндірістік қуаттылығы 15 мыңнан 65 мың тоннаға дейін өсті. Бір мезгілде ҚХР тарапынан жүгері мен оны қайта өңдеу өнімдеріне сұраныс өсті. Нәтижесінде, жүгері астықтың құны келісіне 20-дан 40 теңгеге өсті. Егер осыдан екі жыл бұрын шаруашылықтар жиналған өніммен не істеу керегін білмей, күйзеліске ұшырап және егістік алқабын қысқартса, бүгінде Жаркентте ауыл шаруашылығы тиімді және перспективалы нағыз жетістікке ие болды.
Бұның бәрі - 'Нұрлы жол' инфрақұрылымдық дамудың бағдарламасының нәтижесі, және біз оның практикалық нәтижелерін көріп отырмыз'.